Panik bozukluk, aniden ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan yoğun kaygı ve korku nöbetleriyle karakterize bir anksiyete bozukluğudur. Bu nöbetler, genellikle “panik atak” olarak adlandırılır ve fiziksel belirtilerle birlikte gelir. Panik ataklar sırasında kişi, kalp çarpıntısı, nefes darlığı, baş dönmesi, terleme, göğüs ağrısı gibi semptomlar yaşayabilir. Bu belirtiler o kadar yoğundur ki, kişi kalp krizi geçirdiğini veya öleceğini düşünebilir. Ayrıca, panik bozukluğu olan kişiler “beklenti anksiyetesi” olarak bilinen bir durumla karşılaşabilirler; bu, bir sonraki panik atağını beklerken duyulan sürekli kaygı halidir. Beklenti anksiyetesi, kişinin günlük yaşamında önemli sınırlamalara yol açabilir, çünkü kişi tekrar bir atak yaşamaktan korktuğu için belirli durumlardan veya yerlerden kaçınmaya başlayabilir.
Panik Bozukluğun Belirtileri Nelerdir?
- Beklenmedik ve tekrarlayan panik ataklar
- Kalp çarpıntısı, terleme, titreme
- Nefes darlığı veya boğuluyormuş hissi
- Baş dönmesi, bayılacak gibi hissetme
- Kontrolü kaybetme korkusu
- Ölüm korkusu
- Sıcak basması ya da üşüme hissi
- Mide bulantısı veya karın ağrısı
- Beklenti anksiyetesi: Bir sonraki panik atağını yaşama korkusuyla sürekli kaygı hissi
Bu ataklar, genellikle stresli bir durumla tetiklenebilir, ancak çoğu zaman kişi bir sebep olmaksızın aniden atak yaşar. Bu durum, günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir, çünkü kişi tekrar bir panik atak geçirme korkusuyla hareket etmeye başlar. Bu, kaçınma davranışlarına ve sosyal hayattan uzaklaşmaya yol açabilir.
Panik Bozukluğun Nedenleri
Panik bozukluğun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, beyin kimyası ve geçmişte yaşanan travmatik deneyimler gibi etkenler bu bozukluğun gelişiminde rol oynayabilir. Ailede anksiyete veya panik bozukluğu öyküsü olan kişilerde bu bozukluğun görülme olasılığı daha yüksektir.
Tedavi Yöntemleri
Panik bozukluk tedavisinde hem psikoterapi hem de ilaç tedavisi etkili olabilir. Bilişsel davranışçı terapi (BDT), panik atakları tetikleyen düşünce kalıplarını tanımlamaya ve bu düşünceleri değiştirmeye yardımcı olur. Ayrıca, kişi ataklarla başa çıkma yöntemlerini öğrenir. İlaç tedavisi ise genellikle antidepresanlar ve anti-anksiyete ilaçlarını içerir, bu ilaçlar semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.